Pierwszym, naturalnym i najważniejszym środowiskiem dziecka jest rodzina. To tu tworzą się pierwsze związki międzyludzkie, to tu zaczynają kształtować się cechy charakteru dziecka. Rodzina formułuje psychikę dziecka, daje pierwszą wiedzę o życiu i świecie, wpaja zasady moralne, rozbudza uczucia i kształtuje wyobraźnię , a także jest pierwszą szkoła wychowania. Zadaniem rodziny jest stworzenie dziecku możliwie jak najlepszych warunków harmonijnego rozwoju.
Rodzicom, którzy decydują się posyłać dziecko do przedszkola, należy uświadomić , iż jest to drugie , obok domu rodzinnego, naturalne środowisko rozwojowe i wszelkie podejmowane tu działania mają na celu wszechstronny rozwój dziecka. Właściwa, pełna współpraca
z rodzicami powinna prowadzić do zintegrowania działań wychowawczych domu rodzinnego i placówki dla dobra dziecka, dla jego rozwoju.
Współpraca z rodzicami powinna się rozpocząć już w czasie rekrutacji do przedszkola. Rodzice dzieci przyjętych powinni otrzymać informacje dotyczące organizacji pracy placówki a także uwagi dotyczące organizacji pracy placówki a także uwagi dotyczące „wyprawki przedszkolaka”. Pierwszy kontakt dziecka i rodziców z przedszkolem jest bardzo trudny i ważny, zarówno dla rodziców, jak i nauczyciela. Od tych pierwszych kontaktów, opartych na życzliwości zależy dalsza współpraca.
Dlatego też współdziałanie wychowawców, nauczycieli z rodzicami i opiekunami dzieci jest jednym z istotnych czynników prawidłowego funkcjonowania przedszkola i rodziny. Warunkuje harmonijny rozwój dzieci, daje szansę ciągłego doskonalenia się nauczycieli i rodziców, jako wychowawców odpowiedzialnych za wielostronny rozwój dzieci.
Współpraca rodziców i nauczycieli jest wspólnym działaniem dla osiągnięcia dobra poszczególnych dzieci w procesie nauczania i wychowania.
W poszukiwaniu najlepszych form współpracy należy uwzględnić pełne prawo rodziców
do współdecydowania o kierunkach pracy przedszkola. Powinny one być najkorzystniejsze
z punktu widzenia potrzeb dzieci w zakresie poznawania świata, rzeczy, ludzi, przezywania wartości.
Celem działań współpracy z rodzicami są:
-nawiązanie efektywnej współpracy;
-włączanie rodziców do działań dydaktycznych i wychowawczych placówki;
-udzielanie rodzicom rzetelnych, odpowiednich informacji z zakresu wychowania dzieci
o specjalnych potrzebach edukacyjnych;
-zachęcanie rodziców do udziału w spotkaniach ze specjalistami, w zajęciach otwartych;
-udostępnianie i zachęcanie rodziców do sięgania po fachową literaturę z dziedziny wychowania i kształcenia;
Wydaje się, że jest wiele nie wykorzystanych możliwości w przedszkolach w zakresie współpracy i współdziałania z rodzicami. Dotyczy to szczególnie partnerskiego udziału rodziców w różnorodnych kontaktach interpersonalnych i grupowych. Partnerstwo polega na takim prowadzeniu rozmowy, w którym brane są pod uwagę potrzeby obu stron i uważane jest to za jeden z najlepszych sposobów osiągania porozumienia.
W pracy pedagogicznej należy stosować takie formy współpracy z rodzicami jak:
- rozmowy indywidualne;
- zebrania ogólne:
- zebrania grupowe;
- zajęcia otwarte;
- uroczystości;
- wycieczki;
- kącik dla rodziców;
ROZMOWY INDYWIDUALNE- są najczęstszą formą komunikowania się z rodzicami. Prowadzone są na ogół codziennie, podczas przyprowadzania i odbierania dzieci ze szkoły. Podejmowane są z inicjatywy rodzica lub nauczyciela w zależności od zaistniałej sytuacji. Rozmowy te mają charakter informacji o samopoczuciu dziecka, jego pracy i zachowaniu podczas zajęć, osiągnięciach bądź z czym należałoby popracować z dzieckiem w domu. Znajdują się tu również prośby nauczyciela o przyniesieniu lub zabezpieczeniu materiałów związanych z tematem następnych zajęć, o pomoc np. przy wycieczce itp. Dzięki temu rodzice czują się użyteczni i potrzebni w cyklu kształcenia i wychowywania ich dziecka.
ZEBRANIA OGÓLNE, ZEBRANIA GRUPE- służą załatwieniu spraw dotyczących wszystkich rodziców i służą dostarczeniu rzetelnych i konkretnych informacji z zakresu funkcjonowania placówki: prezentacja planów wychowawczych i organizacyjnych, przewidywanych imprez, ofert ubezpieczeniowych dziecka itp. Rodzice muszą czuć się „współgospodarzami” placówki, do której uczęszczają ich dzieci.
ZAJĘCIA OTWARTE- to forma umożliwiająca rodzicom obserwowania swojego dziecka podczas zajęć wśród rówieśników, ukazanie jego umiejętności i zasobu wiadomości oraz zasygnalizowanie indywidualnych problemów z tym związanych. To doskonały sposób poznawania własnego dziecka, oceniania jego wiadomości i umiejętności i porównywania
z innymi dziećmi. Bezpośredniego uczestnictwa i doświadczenia tego co robi dziecko , nie zastąpi nawet najpełniejsza informacja nauczyciela. Prowadzenie zajęć otwartych wymaga
od nauczyciela dużych umiejętności pedagogicznych. Zajęcia powinny być interesujące, wyzwalające aktywność dzieci i angażujące rodziców.
UROCZYSTOŚCI- są doskonałą formą integrowania się grupy, okazją do wzajemnego poznania (opłatek wigilijny, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Dziecka, dzień Mamy i Taty itp.) Umożliwiają obserwowanie swojego dziecka na tle grupy i oceny jego zdolności np. recytatorskiej, muzycznej, tanecznej, aktorskiej. Należy zachęcać rodziców do wspólnej organizacji uroczystości, przygotowania strojów, dekorowania sali, a także do wspólnej zabawy. Nie zawsze to jednak się udaje ze względu na ich pracę zawodową.
WYCIECZKI- są ciekawą formą pracy z dziećmi. Pozwalają im na wszechstronne poznawanie świata, na rozbudzanie zmysłów. Gdy wycieczki są organizowane przy współudziale rodziców to są oni bardzo pomocni nauczycielowi w trakcie trwania wycieczki. Są oni odpowiedzialni za siebie i grupę, uczestniczą w przeżyciach kulturowych swoich pociech. Rodzice współdecydują gdzie ma być zorganizowana wycieczka.
KĄCIK DLA RODZICÓW- to wydzielone miejsce, w którym znajduje się tablica informacyjna dla rodziców. Poprzez tę formę kontaktu rodzice są na bieżąco informowani o wszelkich zmianach dotyczących spraw organizacyjno- dydaktycznych grupy. Znajdować się w nim mogą również: artykuły o tematyce pedagogicznej, ekspozycja literatury dziecięcej dla poszczególnych grup wiekowych, regulamin przedszkola, rozkład dnia, wytwory działalności plastyczno- konstrukcyjnej, jadłospis, podziękowania dla rodziców, itp.
Zmieniająca się sytuacja ekonomiczna w naszym kraju, status placówek przedszkolnych, powstawanie przedszkoli niepublicznych jako konkurencji zmuszają nas do poszukiwania coraz to doskonalszych form współpracy z rodzicami dających możliwość i świadomość współdecydowania o kierunkach pracy placówki dla wszechstronnego rozwoju dzieci. Przedszkola dysponując wykształconą kadrą, zapewniają rodzicom fachową pomoc, sugerując najlepsze dla ich dzieci metody postępowania.